صبح امروز خبر ناخوشایندی مربوط به سقوط مشکوک هواپیمای ایران-140 بلافاصله پس از اوج گیری از فرودگاه تهران، به سرعت به خبر یک همۀ خبرگزاری های و وبسایت های خبری-تحلیلی تبدیل شد که بنابر آخرین اخبار منتشره، تا این لحظه متاسفانه 42 نفر از سرنشینان و خدمۀ این هواپیما جان به جان آفرین تسلیم نمودند.
از روزهای نخستین ورود صنعت هوانوردی به کشور، سانحههای متعدی گاه ناگاه گریبانگیر این صنعت گردیده و امروزه این صنعت یکی از بالاترین میزان وقوع حوادث را در جهان داراست.
در ادامه نگاهی می اندازیم به تاریخچۀ سوانح هوایی ایران، پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران تاکنون.
سال 1389 تا 1393
• 19 مرداد 1393: ساعت 9:20 دقیقه هواپیمای مسیر تهران - طبس متعلق به شرکت هواپیمایی سپاهانایر با حدود پنجاه سرنشین هنگام بلند شدن از انتهای باند فرودگاه مهرآباد یک موتور خود را از دست داد و در شمال جاده مخصوص کرج سقوط کرد و تمامی مسافران آن کشته شدند.
• 20 اردیبهشت 93: برابر ساعت 13.10 دقیقه در حالی که نیروهای نظامی و امدادی و اعضای ستاد بحران سیستان و بلوچستان بر روی باند فرودگاه بین المللی زاهدان نفس ها را در سینه حبس کرده بودند و در انتظار حادثه ای ناگوار بودند؛ مهارت خلبان فوکر 100 باعث شد فرود اضطراری هواپیما بدون خسارت جانی انجام شود. پرواز شماره 8053 متعلق به شرکت هواپیمایی آسمان که از مشهد عازم زاهدان بود به دلیل عدم باز شدن چرخ سمت چپ عقب درخواست فرود اضطراری کرد و به ناچار با وجود یک چرخ بسته به حالت اضطرار در باند فرودگاه بین المللی زاهدان فرود آمد و با وجود اینکه این هواپیما از باند پرواز خارج و لاستیک آن دچار ترکیدگی شد اما همه 113 مسافر این پرواز جان سالم به در بردند. در این حادثه تنها 9 تن آسیب دیدند؛
• اردیبهشت 92: سقوط هواپیمای آموزشی اف 5 تایگر در شهرستان آبدانان موجب جان باختن هر دو خلبان آن شد. گفته میشود هواپیما متعلق به پایگاری شکاری وحدتی دزفول بود.
• مهر 92: سقوط هواپیمای فانتوم در بوشهر
• اسفند 92: سقوط یک فروند فالکن 20 سازمان هواپیمایی کشوری در آبهای خلیج فارس که شامل ۴ نفر بود.
• آذر ۱۳۹۱: سقوط بالگرد امدادرسان ارتش: این بالگرد برای امدادرسانی به حادثه تصادف یک مینیبوس در محدوده «ملکآباد» به محل حادثه اعزام شده بود. این بالگرد حامل پنج مصدوم حادثه تصادف و چهار کادر پرواز و یک تکنیسین اورژانس بود که در منطقه "خین عرب" » در نزدیکی بیمارستان طالقانی مشهد، دچار سانحه شد و سقوط کرد. تمامی سرنشینان این بالگرد جان خود را از دست دادند.
• ششم بهمن 1390 یک فروند هواپیمای اف 14 نیروی هوایی ارتش سه دقیقه پس از برخاستن از پایگاه ششم شکاری بوشهر در نزدیکی بوشهر سقوط کرد و خلبان و کمک خلبان کشته شدند.
• 12 شهریور 1390: هواپیمای ایرباس متعلق به شرکت هواپیمایی ماهان در ساعت ۲۲:۳۰ که از تهران عازم مشهد بود در فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد دچار سانحه شد. این هواپیما به شماره پرواز ۶۱۳ به هنگام فرود در باند فرودگاه به علت ترکیدگی چرخ جلو، با مشکل مواجه شد و به سختی فرود آمد. این پیشامد تلفات جانی در بر نداشتهاست ولی برخی از مسافرها دچار جراحاتی شدهاند.
• 19 شهریور 1390: یک هواپیمای نظامی اف 5 حین رزمایش فداییان حریم ولایت در تبریز سقوط کرد که خلبان هواپیما توانست قبل از سقوط خود را با چتر به بیرون پرتاب کند.[۸]
• فروردین ۹۰ یک جنگنده سوخو 24 در استان فارس سقوط کرد که ۲ خلبانش از هواپیما بیرون پریدن که چتر یکی از آنان باز نشد که منجر به مرگ آن خلبان شد.
سال ۱۳۸۹
• 19 دی 1389: یک فروند بوئینگ 727 متعلق به شرکت ایران ایر که از تهران به سمت ارومیه در حرکت بود حدود ساعت ۱۹:۴۵ در نزدیکی ارومیه سقوط کرد و ۷۸ نفر از ۱۰۵ مسافر و خدمه آن کشته شدند.
• 26 تیر 1389: یک فروند فانتوم اف 4 نیروی هوایی ارتش که از پایگاه ششم شکاری بوشهر برخاسته بود، دقایقی پس از پرواز به دلیل نقص فنی در نزدیکی شهر چغادک در ۲۵ کیلومتری بوشهر سقوط کرد. دو نفر از سرنشینان هواپیما نجات یافتند.
سال 1385 تا 1388
• 4 بهمن 1388: یک فرورند توپولف تی یو 154 با ۱۵۷ مسافر پس از فروی بر روی باند فرودگاه مشهد آتش گرفت. در اثر این حادثه داخل هواپیما به کل سوخته و بال سمت راست و دم و چرخ هواپیما جدا شدند و ۴۲ تن از مسافران به بیمارستان منتقل شدند.
• 24 تیر 1388: :سانحه مرگبار توپولف تی یو 154 متعلق به هواپیمایی کاسپین ۱۶۸ کشته برجای گذاشت.
• 31 شهریور 1388: یک فروند هواپیمای نظامی ایلیوشین 76 دارای سیستم آواکس در حین مانور هوایی ارتش در جنوب قرچک در نزدیکی ورامین سقوط کرد. بر اثر این سانحه هفت نفر کشته شدند. گفتنی است این هواپیما تنها هواپیمای مجهز آواکس در ایران بود.
• 10 شهریور 1388: سقوط یک فروند هواپیمای آموزشی از نوع تک نام به علت اشتباه خلبان در انتخاب باک تغذیه کننده موتور در چند مایلی فرودگاه پیام که منجر به آسیب دیده گی شدید خلبان زن از ناحیه سر و فوت وی به علت مرگ مغزی بعد از بیست و چهار ساعت شد. این هواپیما متعلق به شرکت هواپیمایی آموزشی ایران زمین و از رشت عازم فرودگاه پیام کرج بود.
• 25 مرداد 1388: یک فروند بالگرد آموزشی نظامی متعلق به هوانیروز در شهرک اندیشه شرستان شهریار واقع در ۴۵ کیلومتری غرب تهران سقوط کرد و سه سرنشین آن کشته شدند. این بالگرد قبل از اصابت به زمین هنگام پرواز در آسمان دچار نقص فنی و آتشسوزی شده بود.
• 24 مرداد 1388: یک فروند هواپیمای تک موتوره آموزشی پشت پمپ بنزین منطقه "پلنگ آباد" ماهدشت کرج سقوط کرد که ر این حادثه هر دو سرنشین این هواپیما جان خود را از دست دادند. این هواپیما که از فرودگاه پیام کرج برخاسته بود پس از سقوط در نزدیکی همین فرودگاه دچار آتشسوزی شد که توسط آتش نشانان خاموش گردید. به گزارش سازمان آتشنشانی، این حادثه ساعت ۸:۱۲ دقیقه صبح به این سازمان اطلاع داده شد و ماموران آتشنشانی و دستگاههای مسوول بلافاصله در محل حادثه حضور یافتند.
• 20 مرداد 1388: یک فروند هواپیمای فوکر 100 در پرواز شماره ۷۲۹ هواپیمایی آسمان در فرودگاه اصفهان دچار سانحه شد. به علت فرود نامناسب عوامل پرواز یکی از چرخها ترکیده و آتش گرفت. درهای این هواپیما بسته بوده و در حالی که مسافران داخل بودند ماموران فرودگاه به اطفای حریق مشغول شدند و سرانجام پس از خاموش کردن آتش مسافران از هواپیما خارج شدند.
• 19 مرداد 1388: بر اثر سقوط بالگرد نیروی انتظامی سه نفر از سرنشینان آن کشته شدند. این بالگرد در حین بازگشت از ماموریت حدود ساعت ۱۶ روز دوشنبه ۱۹ مرداد در ۳۰ کیلومتری ارتفاعات شرق کرمان به دلیل نقص فنی در حوالی "ده مرتضی سیرچ" با زمین برخورد کرد. این بالگرد در بازگشت از عملیات گشت و تعقیب اشرار در منطقه سیرچ کرمان به دلیل نقص فنی دچار مشکل شدهاست و با زمین برخورد کرده که در این حادثه خلبان و دو نفر از سرنشینان بالگرد کشته شدند. کمک خلبان به همراه دو سرنشین دیگر مجروح شدند و برای درمان به مراکز درمانی منتقل شدند.
• دوم مرداد 1388: پرواز شماره 1525 هواپیمایی آریاتور که از تهران به مشهد حرکت میکرد ساعت ۱۸:۰۵ دقیقه در فرودگاه مشهد در نتیجه باز نشدن چرخ جلو و همچنین اشکال در چرخهای عقب در هنگام فرود از باند خارج شد و به دیوار فرودگاه برخورد نمود. در این حادثه حداقل ۱۷ نفر (۳ مسافر و ۱۴ خدمه پرواز) کشته و ۲۰ نفر نیز مجروح شدند. این هواپیما از نوع ایلیوشین 62 و مجموع مسافران و خدمه آن ۱۶۰ نفر بوده است.
• 24 تیر 1388: یک فروند هواپیمای مسافربری از نوع توپولوف تی یو 154 متعلق به شرکت هواپیمایی کاسپین که عازم ارمنستان بود دقایقی پس از بلند شدن از فرودگاه امام خمینی (ره) تهران در در ۱۲ کیلومتری جنوب قزوین بین منطقه فارسیان و جنت آباد در بخش مرکزی قزوین سقوط کرد که منجر به کشته شدن تمامی ۱۶۸ نفر سرنشین (مسافر و خدمه) این هواپیما شد.
سال 1387
• سوم شهریور 1387: سقوط هواپیمای بوئینگ 737 ایرانی در اجاره شرکت هواپیمایی آیتک ایر قرقیزستان با 90 مسافر که 70 نفر از آنان جان باختند.
• 27 بهمن 1387: هواپیمای مسافربری ایران 140 در حوالی فرودگاه شاهین شهر اصفهان سقوط کرد و تمامی پنج سرنشین هواپیما جان باختند.
• 16 تیر1387: یک فروند هواپیمای شکاری اف-پنج ارتش ایران در حین انجام ماموریت در پایگاه هوایی امیدیه خوزستان سقوط کرد و خلبان و کمک خلبان آن کشته شدند.
23 خرداد 1387: یک فروند کایت موتوردار نظامی حین بارریزی با چتر سقوط کرد و 2 سرنشین آن در دم جان باختند.
• 26 فروردین 1387: یک فروند هواپیمای سوخو 24 متعلق به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران حوالی ساعت 19 هنگام فرود دچار نقص فنی شد و سقوط کرد. خلبان و کمک خلبان اجکت کردند و سالم ماندند.
سال 1386
• 12 دی 1386: یک فروند هواپیمای فوکر 100 شرکت ایران ایر ساعت هنگام برخاستن از باند فرودگاه مهرآباد دچار حادثه شد. این هواپیما که حدود صد مسافر داشت، قرار بود از تهران به مقصد شیراز پرواز کند، اما چرخهای هواپیما هنگام برخاستن به علت انحراف از باند فرودگاه کنده شد و بال هواپیما آتش گرفت.
• پنجم آذر 1386: یک فروند هواپیمای نظامی اف-4 فانتوم ارتش ایران به علت نقص فنی در منطقه کنارک چابهار سقوط کرد و دو سرنشین آن کشته شدند.
سال 1385
• ششم آذر 1385: یک فروند هواپیمای آنتونوف 74 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فرودگاه مهرآباد سقوط کرد. در این حادثه 36 نفر کشته و 2 نفر زخمی شدند.
• دهم شهریور 1385: سقوط هواپیمای توپولوف -154 شرکت ایران ایرتور در فرودگاه مشهد. این هواپیما در مسیر بندر عباس-مشهد در حال حرکت بود. این هواپیما حامل 148 مسافر بود. در این حادثه 28 نفر کشته و 50 نفر زخمی شدند.
سال 1380 تا 1384
• 19 دی 1384: یک هواپیمای فالکن-20 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شمال غرب ایران سقوط کرد و تعدادی از مقامات ارشد سپاه، از جمله احمد کاظمی، فرمانده نیروی زمینی سپاه، کشته شدند.
• 15 آذر 1384: یک فروند هواپیمای سی-130 ارتش ایران که حاوی خبرنگاران و پرسنل ارتش بود، بر روی منطقهای مسکونی در تهران سقوط کرد که بیش از 110 کشته برجای گذاشت.
• اول اردیبهشت 1384: یک فروند بوئینگ 707 هواپیمایی ساها که در مسیر کیش-تهران در حرکت بود در فرودگاه مهرآباد از مسیر منحرف شد و وارد رودخانه کن شد. در این حادثه یک نفر کشته شد.
• 21 بهمن 1382: یک فوکر-50 در هنگام فرود آمدن در فرودگاه شارجه به زمین برخورد کرد و 43 نفر از 45 مسافر آن کشته شدند.
• 27 اردیبهشت1382 : هواپیمای یاک- 40 از شرکت فراز قشم در نزدیکی ساری سقوط کرد و طی آن 30 نفر از جمله رحمان دادمان وزیر راه، کشته شدند.
• 30 بهمن 1381: یک ایلیوشین-76 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنوب شرق ایران سقوط کرد و تمام 276 سرنشین آن جان باختند.
23 بهمن 1380: هواپیمای توپولوف-154 شرکت ایران ایرتور در نزدیکی خرم آباد با کوه برخورد کرد و 119 نفر کشته شدند.
سال 1370 تا 1378
• 13 بهمن 1378 : یک فروند هواپیمای سی-130 متعلق به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در فرودگاه مهرآباد با یک ایرباس آ-300 در حال توقف، تصادف کرد و همه 8 سرنشین هواپیمای سی-130 کشته شدند.
• 20 خرداد 1375: بوئینگ 727 ایران ایر در فرودگاه رشت دچار سانحه شد و در اثر آن 4 نفر کشته شدند.
• 23 اسفند 1375: یک فروند هواپیمای سی-130 متعلق به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در دزفول سقوط کرد و 86 سرنشین آن کشته شدند.
• 13 اسفند 1375 : یک فروند هواپیمای فالکن-20 ارتش ایران در اردبیل سقوط کرد و همه 4 سرنشین آن کشته شدند.
• 15 دی 1373: هواپیمای جت لاکهید ارتش ایران در نزدیکی اصفهان چند دقیقه پس از برخاستن از پایگاه شهید بابایی، سقوط کرد و همه 12 سرنشین آن از جمله سرلشکر منصور ستاری، فرمانده نیروی هوایی ارتش، کشته شدند.
• 18 مهر 1373: هواپیمای فوکر-28 شرکت هواپیمایی آسمان که در مسیر اصفهان به تهران در حرکت بود در کوههای کرکس در نزدیکی نطنز سقوط کرد و همه 66 سرنشین آن کشته شدند.
• 24آبان 1372: هواپیمای آنتونوف-124 در نزدیکی کرمان سقوط کرد و همه 17 سرنشین آن کشته شدند.
• 19 بهمن 1371: هواپیمای توپولوف-154 شرکت ایران ایرتور با یک هواپیمای سوخو-24 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نزدیکی تهران تصادف کرد. در این حادثه 134 نفر کشته شدند.
• ششم اردیبهشت1371: هواپیمای فوکر-27 نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در نزدیکی ساوه سقوط کرد و 39 سرنشین آن کشته شدند.
• سوم خرداد 1370: هواپیمای ایلوشین-76 در نزدیکی کرمانشاه سقوط کرد و 4 سرنشین آن کشته شدند
سال 1359 تا 1367
• 12 تیر 1367: هواپیمای ایرباس آ-300 در پرواز شماره 655 ایران ایر، به وسیله ناو جنگی وینسنت آمریکا در خلیج فارس هدف قرار گرفت و تمام 290 سرنشین آن کشته شدند.
• 11 آبان 1365: یک فروند هواپیمای سی-130 نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در زاهدان سقوط کرد و 98 سرنشین آن کشته شدند.
• هفتم مهر 1360: یک فروند هواپیمای سی-130 ارتش ایران در کهریزک سقوط کرد و 80 سرنشین آن کشته شدند.
• 31 خرداد 1359: هواپیمای بوئینگ 727 ایران ایر که در مسیر مشهد ـ تهران پرواز میکرد، سقوط کرد و 128 نفر از سرنشینان آن کشته شدند.
این گزارش در بولتن نیوز نیز ارسال شده است:
http://www.bultannews.com/fa/news/216168/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AD-%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%8A%DB%8C-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86