در میان اوضاع نامناسب اقتصادی و مشکلات مردم در جنوب کشور، رئیس جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه در راس هیاتی بلندپایه سیاسی و اقتصادی و در سفری دو روزه، ابتدا راهی سوئیس، که در نبود روابط دیپلماتیک مستقیم بین ایران و آمریکا، حافظ منافع ایران به شمار می‌رود، شد و سپس به اتریش سفر کرد، سفری که نشان می‌دهد دولت همچنان حفظ برجام را در اولویت کارهای خود دارد و حتی هنوز هم معتقد است که حل بسیاری از مشکلات در حفظ برجام است.
حسن روحانی پیش از آغاز سفر اروپایی دو روزه خود اعلام کرد که در این سفر در زمینه برجام و توافقات با اتحادیه اروپا مذاکره خواهد کرد.
این سفر اروپایی به علت همزمانی با فشارهای اقتصادی دونالد ترامپ پس از خروج آمریکا از برجام از اهمیت خاص سیاسی و دیپلماتیکی برخوردار است اما با توجه به حجم مبادلات اقتصادی میان اروپایی‌ها با آمریکا و ایران، اظهرمن‌الشمس است که آنها آمریکا را به ایران ترجیح می‌دهند و چون در مقابل تهدیدهای آمریکا آسیب‌‌پذیر هستند قطعا اگر بر سر دوراهی ایران و آمریکا قرار بگیرند، ایالات متحده را انتخاب خواهند کرد.
رییس جمهوری آمریکا نیز در آستانه سفر روحانی به اروپا، به شرکت‌های اروپایی هشدار داد که در صورت نقض محدودیت‌های تجاری واشنگتن علیه ایران، مجازات خواهند شد. دونالد ترامپ سه روز پیش (یکشنبه 10 تیر 1397) به شبکه خبری فاکس‌نیوز گفت که شرکت‌های اروپایی را از تحریم‌های اعمال شده علیه ایران معاف نخواهد کرد و شرکت‌های نقض کننده این محدودیت‌ها دچار تحریم‌های ثانویه آمریکا خواهند شد.
علیرغم وجود برجام، اما متاسفانه در حال حاضر نه تنها تحریم‌های قبلی سر جای خود باقی مانده بلکه تحریم‌های بی‌سابقه، شدید و جدیدی در عصر پسابرجام علیه ایران تصویب شد، با این تفاوت که دیگر بخش زیادی از توان هسته‌ای را از دست داده‌ایم و همزمان تحریم هم می‌شویم. با این اوصاف؛ به نظر می‌رسد بعد از اشتباه دولت که به کدخدا اعتماد کرد و برجام را «آفتاب تابان» و «فتح‌الفتوح» همه مشکلات معرفی کرد، این بار با تکرار اشتباه دیگری، درصدد ازسرگیری مذاکره با اروپا برای حفظ پیکر نیمه‌جان برجام است و گویا دعوای ظاهری آمریکا و اروپا بر سر ماندن یا خارج شدن از برجام را باور کرده و فکر می‌کند عهدشکنی آمریکا باعث اختلاف میان اروپا و آمریکا شده و به همین خاطر می‌توان فعلا به اروپا اعتماد کرد.
تجربه چهار دهه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون نشان می‌دهد که آمریکا و اروپا دو روی یک سکه هستند و حتی می‌توان گفت که اروپا بدون اجازه ارباب خود یعنی آمریکا آب هم نمی‌خورد و اگر به ظاهر در برخی موارد اختلاف‌نظر و دعوای زرگری داشته باشند ولی برای ساقط نمودن نظام جمهوری اسلامی ایران کاملا اشتراک نظر دارند و از هیچ تلاش و فعالیتی هم دریغ نمی‌کنند که پناه دادن گروهک تروریستی منافقین در فرانسه طی دو دهه گذشته یکی از هزاران موارد است.
پناه بردن به اروپا جهت حفظ برجام، از چاله درآمدن و در چاه افتادن است. تجربه‌های تاریخی مذاکرات ایران و اروپا نشان می‌دهد که کشورهای اروپایی طرف قابل اعتمادی نیستند. اروپاییان امضا کننده برجام بودند اما ارباب آنها (آمریکا) با خروج یک طرفه از برجام نشان داد برای نظر متحدانش هم ارزشی قائل نیست و حتی دونالد ترامپ اروپایی‌ها را تهدید به عدم همکاری اقتصادی با ایران کرده که چنین رفتاری با اروپا تحقیرآمیز است.
اروپا برخلاف ژست دفاع از برجام، موضع مطالبه‌گری نیز داشته و انتقادهایی از سیاست‌های منطقه‌ای و موشکی ایران نیز دارد و این در حالی است که باید به اروپا تفهیم کرد که نمی‌تواند انتقادی نسبت به این رویکرد ما داشته باشد. در حال حاضر آنها هستند که باید ایران را به ماندن در برجام قانع کنند چرا که کشورمان به تمامی تعهداتش عمل کرده و در نتیجه ما در موضع برتر و مطالبه‌گر قرار داریم و آنها باید ما را قانع کنند و ما نیازی به اقناع اروپا نداریم.
رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران نیز در بیانات خود به دفعات متعدد عدم اعتماد به اروپا و آمریکا را در مسائل مختلف به مسئولان گوشزد کردند که به بخش کوتاهی از آن اشاره می‌کنیم:
به مسئولان می‌گویم که به اروپا هم اعتماد نکنید
بارها گفته بودیم به آمریکا اعتماد نکنید، و این هم نتیجه‌اش. درباره مذاکره با سه کشور اروپایی هم می‌گوییم به اینها هم نباید اعتماد کرد و برای هر قرارداد باید تضمین‌های واقعی و عملی بگیرید وگرنه نمی‌شود به این شکل حرکت را ادامه داد. من به این سه کشور هم اعتماد ندارم و می‌گویم به اینها هم اعتماد نکنید. اگر می‌خواهید قراردادی ببندید، تضمین واقعی و عملی بگیرید والا فردا اینها هم همان کار امروز آمریکا را به شیوه دیگری خواهند کرد. اینها گاهی در حال لبخند، خنجر را در سینه طرف مقابل فرو می‌برند و با تعریف و تمجید ظاهری و اینکه ما می‌دانیم شما قرارداد را به هم نمی‌زنید! اهداف خود را دنبال میکنند. این مسئله بسیار حساس است، اگر توانستید از اروپا تضمین قطعی و قابل اعتماد بگیرید که البته بسیار بعید است، اشکالی ندارد و حرکت را ادامه دهید، وگرنه نمی‌شود به این شکل حرکت را ادامه داد. البته خوشبختانه مسئولان هم همین مسئله تامین منافع را گفته‌اند اما برای تحقق این هدف باید با دقت، هوشیاری و عاقلانه با اروپایی‌ها روبه‌رو شد و به حرف مسئولان اروپایی اعتماد نکرد، چرا که صرف حرف‌زدن اعتبار ندارد و آنها در عالم دیپلماسی کاملا بی‌اخلاق عمل میکنند. (بیانات در دانشگاه فرهنگیان – 19/02/1397)
تبعیت از آمریکا در تحریم و تبلیغ علیه ایران
ما با اروپا مشکلی نداریم، اروپایی‌ها با ما مشکل ایجاد کرده‌اند. بنده به یکی از این روسای اروپایی که اخیرا اینجا آمده بود گفتم که اروپا باید خودش را از تبعیت آمریکا در سیاست‌هایش نجات بدهد. اروپایی‌ها تبعیت از سیاست آمریکا کردند؛ او ما را تحریم کرد، اینها هم تبعیت کردند؛ او علیه ما تبلیغات کرد، اینها هم تبعیت کردند. خب، ما چه کار کنیم؟ در قضایای مختلف، اروپایی‌ها بودند که ابتدا دشمنی کردند. (بیانات در دیدار رییس و اعضای مجلس خبرگان رهبری – 1394/12/20)
لج‌بازی و خباثت در مذاکرات برجام
گاهی در تعبیرات آدم می‌شنود از بعضی از دوستان که میگویند جامعه بین‌المللی! جامعه بین‌المللی را آنها میگویند، جامعه بین‌المللی‌ای در مقابل ما نیست؛ یک آمریکا و سه کشور اروپایی؛ همین. آنهایی که در این مسئله دارند با ملت ایران لج‌بازی و کج‌تابی و بدعهدی و خباثت میکنند، یکی آمریکا است، یکی هم سه کشور اروپایی؛ کسی دیگری در مقابل ما نیست. (بیانات در دیدار مداحان اهل بیت علیهم السلام – 1394/01/20)
http://ana.ir/news/402176
سیدمصطفی میرزاباقری برزی